چین چگونه حکمرانی فضای مجازی خود را روی اصول صلح، امنیت، شفافیت، همکاری و نظم راهبری کرد؟ - وبلاگ بخار

به گزارش وبلاگ بخار، طبق راهبرد حکمرانی فضای مجازی چین، حاکمیت فضای سایبر بخش مهمی از حاکمیت دولت است و همه کشورها باید در مدیریت آن مورد احترام باشند و بدون هژمونی یا استاندارهای مضاعف، نقش برابر داشته باشند. اکنون در فضای تحت تسلط امریکایی ها شرکت های چینی دیگر دنباله رو نیستند.

گروه علم و پیشرفت وبلاگ بخار؛ تلفن های هوشمند ارزان قیمت، نقش مهمی در افزایش جمعیت اینترنتی چین داشته است.

در سال 2019 ، بیش از 90 درصد از مردم چین برای دسترسی به اینترنت از تلفن همراه استفاده می کردند. ارسال پیغام، تماشای فیلم و شنیدن موسیقی از جمله کارهای رایجی است که چینی ها با تلفن همراه انجام می دهند.

براساس پیش بینی ها جمعیت اینترنتی چین تا سال 2023 ، به 975 میلیون نفر خواهد رسید.

در این گزارش می خواهیم نگاهی به حکمرانی در این ابرقدرت آسیایی البته از نوع مجازی آن داشته باشیم.

چین با کاربرانی که 70 درصد روز آنلاین هستند

در واقع آمارها نشان می دهند که کاربران تلفن همراه در کشور چین روزانه بیش از 70 درصد از زمان خود را به صورت آنلاین سپری می نمایند. برای مثال از بین جمعیت 600 میلیون نفری که روش های پرداخت آنلاین را استفاده می نمایند، 580 میلیون نفر استفاده از خدمات پرداخت به وسیله تلفن همراه را ترجیح می دهند.

این جمعیت بزرگ و مشتاق اینترنت تلفن همراه فرصت های زیادی را برای شرکت های فناوری اطلاعات چینی فراهم آورده است. طبق آمار تا سال 2018 ، حدود 27 درصد از کاربران اینترنتی چین در روستاهای این کشور زندگی می کردند که به منظور ارائه خدمات اینترنتی سریع تر و ارزان، اقداماتی برای کاهش نرخ خدمات و افزایش پهنای باند 1000 مگابایتی در بیش از 300 شهر این کشور، صورت گرفت.

وقتی چین بزرگترین بازار شبکه های اجتماعی شد

براساس آمار موجود تا سال 2018 ، حدود 674 میلیون نفر کاربر چینی در شبکه های اجتماعی حضور داشته اند. با مسدود شدن facebook ، youtube و twitter در این کشور، شبکه های اجتماعی محلی از جمله Tencent WeChat و Weibo کاربران زیادی را به خود جذب کردند و چین تبدیل به بزرگترین بازار شبکه های اجتماعی شد.

در بین کاربران اینترنت به خصوص نسل جوان، شبکه های اجتماعی جذابیت زیادی دارد. رسانه های اجتماعی چینی همانند نمونه های غربی، نه تنها راهی برای برقراری ارتباطات آنلاین هستند، بلکه منابع اصلی اخبار و تفریح، کانال های دوستیابی و پرداخت های الکترونیکی هم محسوب می شوند.

در یک نظرسنجی در سال 2017 ، در بین کاربران شبکه های اجتماعی بیش از 60 درصد افراد رضایت خود را از به کارگیری شبکه های اجتماعی بیان کردند. بنا به گفته افراد شرکت نماینده در نظرسنجی، شبکه های اجتماعی علاوه براینکه سبب حفظ ارتباط آنها با خانواده و دوستانشان می شوند، دانش و آگاهی آنها را نسبت به مسائل و اتفاقات دنیا افزایش می دهند.

باوجود ضریب نفوذ بالای موبایل در چین، قوانین سخت گیرانه ای برای استفاده بچه ها از اینترنت حتی از برنامه های بومی وجود دارد

چین فقط با بستن برنامه های خارجی و جایگزینی با برنامه های بومی، بزرگترین بازار شبکه های اجتماعی شد؟

اما فقط پیگیری اصل حاکمیت سایبری به عنوان یکی از روینمودهای اصلی در مدیریت فضای مجازی در کشور چین و به تبع آن مسدود کردن پلتفرم هایی مانند facebook ، youtube و twitter در این کشور نبود که را چین به یکی از بزرگترین بازارهای شبکه های اجتماعی تبدیل کرد، بلکه این سیاست ها فقط بخشی از اقدامات این کشور در حوزه فضای مجازی بوده است.

اقدامات متعددی از سوی نهادهای حاکمیتی چین برای مواجهه با چالش ها و فرصت های متعدد در حوزه های مختلف فضای مجازی اجرا شده است که در این گزارش کوشش می کینم بخشی از ساختارهای شکل گرفته و اقدامات اجرا شده در سطح کلان حاکمیت این کشور را روایت کنیم.

برنامه هایی که تقریبا از دهه 90 میلادی شروع شد و یعنی عمری بیش از 20 سال دارد.

اقدام حاکمیت چین برای مواجهه با چالش و فرصت های مختلف فضای مجازی چه بود؟

کشور چین در فاصله سال های 1998 تا 2008 پروژه ای را تحت عنوان سپر طلایی اجرا نموده است. بازه زمانی اجرای پروژه حدود یک دهه است که فاصله زمانی قابل توجهی محسوب شده و نشانگر اهمیت ملی پروژه است. تخمین زده می گردد افراد فعال در این پروژه بین 30 تا 50 هزار نفر بوده اند.

یکی از خروجی های این پروژه، فایروال بزرگ چین بوده که معادل سایبری دیوار بزرگ چین دانسته می گردد. اجرای این پروژه را می توان برابر راه اندازی شبکه ملی اطلاعات در کشورمان دانست که البته بسیار زودتر شروعشده و بالتبع زودتر انتها یافته و به بهره برداری رسیده است.

از دیگر اقدامات اجرا شده به وسیله چین می توان به کنترل اطلاعات از مبدأ اشاره نمود. چین صاحبان سکوهای خارجی را مجبور به اطاعت از خواسته های خود نموده که در غیر این صورت آن سکو فیلتر خواهد شد. برای مثال، در یک مقطع زمانی، دولت چین، شرکت گوگل را مجبور به نمایش روایتی منحصربه فرد برای کاربران چینی در موضوعی خاص نموده بود. با تو جه به توانمندی سپر طلایی چین در بحث فیلترینگ، کمتر سکویی به مخالفت با خواسته های حکومت چین تمایل داشته است.

پیش بینی حق حاکمیت در قوانین فضای سایبری چین

حق حاکمیت سایبری با امنیت سایبری فرق دارد. امنیت سایبری به حفاظت از زیرساخت ها و فرایندهای متصل به اینترنت مرتبط است؛ اما حق حاکمیت ملی بر اطلاعات ارائه شده به وسیله اینترنت تمرکز دارد.

حق حاکمیت سایبری در چین مبتنی بر دو اصل است: نخست اینکه نفوذ ناخواسته به فضای اطلاعاتی کشور باید ممنوع گردد. در عمل، این موضوع به چین امکان می دهد تا از نهاده شدن شهروندانش در معرض ایده ها و عقاید زیانبار از نظر نظام حاکم بر چین جلوگیری کند. دوم؛ ممنوعیت تغییر جهت حکمرانی اینترنت از عناصر فعلی که شامل دانشگاهیان و شرکت ها است به عناصر خارجی. این اقدام، سبب می گردد تا قدرت از شرکت ها و افراد فقط به خود دولت ها منتقل گردد.

دیدگاه چین درباره حق حاکمیت سایبری، برگرفته از روندهای کلان تر سیاست خارجی این کشور است. ظهور چین به عنوان یک قدرت نه تنها در عرصه واقعی بلکه در فضای سایبر که بستری برای تسلط هر چه بیشتر شرکت های امریکایی بوده است با شرایطی جایگزین شده که در آن شرکت های چینی دیگر دنباله رو نیستند.

از نظر نظام حاکم بر چین، حق حاکمیت ملی بخشی از میدان گسترده تر امنیت اطلاعات است که برای حفظ ارزش های اساسی آن الزامی است. تمرکز اصلی بر کنترل و مدیریت اینترنت و محتوای آن است.

آمار کاربران اینترنت در طی چند سال گذشته، رشد قابل ملاحظه ای داشته است و از ده درصد در ده سال گذشته به بیش از 700 میلیون نفر در سال 2018 رسیده است. به دلیل اینکه اطلاعات درباره شرایط چین عمدتاً به وسیله اینترنت منتشر می گردد، این است که رهبران چین بیش از پیش ضرورت کنترل جریان اطلاعات در فضای سایبر را احساس می نمایند.

وابستگی به فناوری های ساخت غرب به منزله ضعفی اساسی تلقی می گردد که کنشگران خارجی می توانند از آن سوءاستفاده نمایند؛ بنابراین یکی از اقدامات اساسی چین برای عدم وابستگی، دستیابی بیشتر به استقلال فناورانه است. نگرانی اصلی دولت چین ثبات داخلی است. در دسامبر 2016 ، اداره فضای مجازی چین راهبرد تازهی را برای امنیت سایبری معرفی کرد که در آن هشدار داده شده بود استفاده از اینترنت برای خیانت به میهن، جدایی طلبی، براندازی و شورش یا سرقت یا نفوذ در اسرار دولتی مجازات را در پی خواهد داشت و نسبت به هر نوع همکاری با نیروهای خارجی هشدار داده بود.

سیاست های فضای مجازی که مدت ها مجزا و غیرمنسجم بودند، یکپارچه تر شد و در سطح نظام مورد کنترل نهاده شد. سال 2014 یک نقطه اساسی در سیاست گذاری فضای سایبر در چین است. این سال، شاهد شکل گیری گروه های کوچک رهبری شامل امنیت مرکزی اینترنت و گروه راهبری اطلاعات بود که ریاست هردوی آنها با رئیس جمهور چین بود که نشانگر اهمیت این موضوع است.

در دسامبر 2016 ، اداره فضای سایبری چین، راهبرد امنیت سایبری این کشور را در قالب یک راهبرد 15 صفحه ای بیان کرد که در آن از صلح، امنیت، شفافیت، همکاری و نظم حمایت شده است. بر اساس این راهبرد، دولت حق حاکمیت در فضای سایبر و امنیت محلی را تضمین می نماید و از زیرساخت اطلاعاتی، حفاظت و با ترور و جرائم سایبری مقابله خواهد نمود.

بر اساس این راهبرد، حق حاکمیت فضای سایبر بخش مهمی از حق حاکمیت دولت است و همه کشورها باید در مدیریت اینترنت خود مورد احترام قرار بگیرند و نقش برابری را در حکمرانی فضای سایبر بدون هژمونی یا استاندارهای مضاعف داشته باشند. چین از همه ابزارهای- علمی، فناورانه، قانونی و دیپلماتیک یا نظامی برای حفاظت از حق حاکمیت سایبری استفاده خواهد نمود.

مقررات فعالیت اپلیکیشن ها تنظیم شد

در سال 2019 کارگروه حکمرانی ویژه اپ یا همان اپلیکیشین های موبایلی، تحت راهنمایی وزارت صنعت و فناوری اطلاعات و بعضی نهادهای دیگر پیش نویس لایحه ای را درباره روش ارزیابی اپ در استفاده از داده های شخصی ارائه کرد و لیست پیش نویسی از رفتارهای غیرقانونی اپراتورهای اپ در گردآوری اطلاعات شخصی را منتشر کرد.

هدف از انتشار این لیست تهیه دستورالعملی برای اپراتورهای اپ است تا سیاست های حریم خصوصی خود را تصحیح نمایند و به عنوان مرجعی برای مقامات باشد تا اپ ها را ارزیابی و موارد مرتبط با رفتار ناشایست را مجازات نمایند.

بعضی از رفتارهای غیرقانونی شامل عدم یادآوری به کاربران برای مطالعه سیاست های حریم خصوصی هنگام نصب و استفاده از اپلکیشن ها و گردآوری اطلاعات شخصی در راستای اهداف غیرقانونی است.

بر اساس این لیست، اپ ها باید آشکارا بگویند که دلیل تقاضای آنها از کاربران برای دریافت اطلاعات حساس از قبیل شماره ملی یا شماره کارت اعتباری چیست. آنها نباید بدون کسب رضایت کاربران، اطلاعات شخصی را گردآوری نمایند و گردآوری اطلاعات از کاربران زیر سن 14 سال هم بدون رضایت والدینشان ممنوع است.

مقررات تجارت الکترونیک چین به روزرسانی شد

چین دارای بزرگترین بازار تجارت الکترونیک در دنیا است و ارزش کنونی آن بیش از 1.3 تریلیون دلار است؛ بنابراین، کوشش برای حفاظت از بازار و تدوین یک چارچوب تنظیم مقررات برای توسعه آن اهمیت زیادی دارد.

نگرانی نسبت به وجود مقررات بهتر و کاراتر برای مواجهه با مسائلی همانند کالاهای جعلی، کلاهبرداری از مصرف نماینده، حریم خصوصی و مسائل دیگر سبب شد تا قانون تازه تجارت الکترونیک چین از سال 2019 اجرایی گردد.

این قانون تازه، مبتنی بر اصلاحات پیشین در نظام حقوقی چین است. یکی از ویژگی های مهم این قانون این است که همه کسب وکارهای آنلاین باید کسب وکار خود را ثبت نمایند و همه مجوزهای لازم را برای فعالیت های خاص خود به دست آورند. هرکدام از فصل های قانون تازه شامل مباحثی از جمله قراردادهای الکترونیک، پرداخت های الکترونیک، تضمین هایی برای تراکنش های تجارت الکترونیک؛ حفاظت از داده و توسعه حفاظت از مصرف نماینده، رقابت منصفانه و مکانیسم هایی برای برطرف اختلاف، تجارت فرامرزی و بیان مجازات مدنی و جنایی است.

در این قانون تجارت الکترونیک به معنای فعالیت های کسب وکار فروش کالاها یا تامین خدمات به وسیله اینترنت یا هر نوع شبکه اطلاعاتی تعریف شده است.

احتیاج گروه زیادی از کاربران چینی در پلتفرم های بومی برطرف می گردد و آنها نبود بسیاری از پلتفرم های مطرح دنیای را احساس نمی نمایند

سیاست های حاکمیتی فضای مجازی در چین چه مواردی را پوشش می دهد؟

پس از بازخوانی بعضی از مهم ترین اقدامات حاکمیت چین برای تنظیم سیاست های مربوط به فضای مجازی در این کشور، می توان به طور کلی سیاست های حاکمیتی فضای مجازی در چین را در چهار دسته مالی و فنی، فرهنگی، امنیتی و مدیریتی و حقوقی دسته بندی کرد.

این دسته بندی شامل حاکمیت مالی و فنی، حاکمیت فرهنگی، حاکمیت امنیتی و حاکمیت مدیریتی و حقوقی است.

در ادامه مهم ترین اهداف در هر بخش به اختصار اشاره می گردد.

در حاکمیت مالی و فنی، رقابت تنگاتنگ صنعت و کسب وکارهای چین با شرکت های سخت افزاری و نرم افزاری و خدمات دهندگان آمریکایی؛ حرکت به سمت خودکفایی در مورد زیرساخت ها و تجهیزات فنی فضای مجازی، هدف گذاری شده است.

در حاکمیت فرهنگی، پژوهش وسیع در فناوری های پایه و بنیادین فضای مجازی، رقابت تنگاتنگ محتوای چینی با محتوای غیر چینی در رسانه های نوین فعال در چین، مبنای کار قرار داده شده است.

در حاکمیت امنیتی، کاهش وابستگی به زیرساخت و خدمات آمریکایی، هدف اصلی است.

در حاکمیت مدیریتی و حقوقی، وضع قوانین تقویت حاکمیت چین در فضای مجازی، مدیریت و تنظیم گری واحد اجرایی در انجام خدمات در فضای مجازی در چین، بهره برداری وسیع از فرصت دیپلماسی فضای مجازی برای توسعه حاکمیت چین و امکان نظارت مطلوب بر فضای مجازی چین، به عنوان اولویت دیده شده است.

درسی که راهبرد چین برای ما دارد

آن طور که از آنالیز اقدامات چین در حوزه فضای مجازی بر می آید، معین است که توجه به اصل حاکمیت سایبری یکی از روینمودهای اصلی در مدیریت فضای مجازی در کشور چین به شمار میرود.

بر همین اساس، اقدامات فعالانه ای از جمله سرمایه گذاری وسیع در علوم، تحقیقات و فناوری های راهبردی و بنیادین فضای مجازی، توسعه شبکه پهن باند ملی، راه اندازی سرویس های اجتماعی تحت وب به جای شمار زیاد سرویس های آمریکایی، توسعه و تقویت شدید توان سایبری و همکاری حقوقی در مبارزه با جرائم سایبری برای حفاظت از فرهنگ بومی و دغدغه های اجتماعی در چین انجام گرفته است.

در کنار این موارد، شکل دادن به فضای مجازی به وسیله بسترسازی مناسب برای استارتاپ های ایجاد شده در حوزه های مرتبط با فضای مجازی از کارهای اجرا شده برای توسعه سیاسی و مالی در چین بوده است.

بعلاوه در حوزه دیپلماسی، مدیریت ارتباطات دوجانبه با آمریکا و سایر همکاران مهم، تحکیم نفوذ منطقه ای و دیپلماسی سایبری در عین مخالفت با اقدامات سایبری آمریکا در سازمان ملل و انتقاد به عملکرد آیکن و البته در کنار آن، همکاری فنی و چندجانبه، از جمله اقدامات چین برای ارتقای هر چه بیشتر جایگاه و نفوذ این کشور در حوزه فضای مجازی بوده است.

به گزارش فارس، کاربران در سامانه فارس من با ثبت سوژه خواهان مدیریت فضای مجازی کنونی کشور و پرداختن به ابعاد این مسئله شده اند.

انتهای پیغام/